ونیرهای کامپوزیت دندان چیست؟
رزین کامپوزیتی دندان ماده خاصی است که به منظور استفاده در روش‌های مختلف درمانی در دندانپزشکی تولید شده است. این ماده‌ای به رنگ دندان است که روی دندان زده می‌شود و مانند بتونه تراشیده و فرم داده می‌شود. پس از دستیابی به شکل دلخواه، با استفاده از ابزارهای مخصوص پرداخت و با استفاده از ابزارهای صیقل، این ماده سخت شده و نتایج طبیعی را حاصل می‌کند. رزین‌های کامپوزیت دندان دائماً در حال بهبود و پیشرفت هستند تا نتایج واقعی‌تر، شفاف‌تر و بهتری را برای نیازهای زیبایی بیماران فراهم کنند.( کلینیک دندانپزشکی دیجیتال دکتر زمانی, ونیر کامپوزیت در اقدسیه )
چه کسانی می توانند از ونیر کامپوزیت دندان استفاده کنند؟
- افرادی که بین دندان های خود فاصله دارند می توانند این شکاف را در عرض نیم ساعت با استفاده از لمینت دندان بدون برش و تاج گذاری دندان به ظاهری زیبا تبدیل کنند.
- کامپوزیت دندان را می توان برای دندان هایی که ظاهر زیبایی خود را از دست داده، شکسته یا تغییر شکل داده اند استفاده کرد.
- با وجود فرآیند سفید کردن دندان ها یا بلیچینگ دندان، لمینت را می توان در تغییر رنگ های سرسخت که روشن نمی شود، اعمال کرد.
- ونیر کامپوزیت را می توان در صورت پرکردگی های بزرگ و پوسیدگی در دندان های قدامی اعمال کرد.
- کامپوزیت ونیر برای تغییر شکل دندان های کج تا حدی استفاده کرد که نیازی به درمان ارتودنسی نداشته باشد.
- لمینت کامپوزیت را می توان برای تمام افرادی که از فرم دندان های خود راضی نیستند و می خواهند چهره ای جدید داشته باشند استفاده کرد.
ونیرها چه تفاوتی با روکش‌های دندان دارند؟
ونیرها کاملاً متفاوت از روکش‌های دندان هستند. ونیرها فقط آن قسمت از دندان را که از نظر زیبایی از اهمیت برخوردار است (سطح جلویی دندان) می‌پوشانند درحالی‌که روکش دندان تمام سطوح یک دندان کامل را می‌پوشاند.( کلینیک دندانپزشکی دیجیتال دکتر زمانی, ونیر کامپوزیت در اقدسیه )
مقدار دندانی که برای روکش‌های دندان تراشیده می‌شود، در مقایسه با ونیر دندان خیلی بیشتر است و این باعث می‌شود که روکش ضخیم‌تر از ونیر دندان باشد. از روکش‌های دندان معمولاً فقط برای دندان‌هایی استفاده می‌شود که آسیب بیشتری دیده باشند. به طور مثال، اگر دندان شما شکسته شده است یا به عصب کشی نیاز دارید، روکش دندان گزینه بهتری است.
انواع ونیرهای کامپوزیتی دندان
ممکن است یک دندانپزشک از بین دو نوع ونیر کامپوزیت، ونیر مناسب را برای شما پیشنهاد دهد :
- ونیرهای کامپوزیتی مستقیم
- ونیرهای کامپوزیتی غیرمستقیم.
( کلینیک دندانپزشکی دیجیتال دکتر زمانی, ونیر کامپوزیت در اقدسیه )
ونیرهای کامپوزیت مستقیم
ونیرهای کامپوزیت مستقیم با فرم دادن و تراشیدن مواد رزین کامپوزیتی به طور مستقیم بر روی خود دندان‌ها ساخته می‌شوند. دندانپزشک ابتدا دندان‌ها را به روشی با حداقل تهاجم قبل از طراحی ونیر آماده می‌کند. بیشتر دندان‌پزشکان روش کامپوزیت مستقیم را ترجیح می‌دهند زیرا این روش هم برای دندانپزشک و همچنین برای بیمار راحت‌تر است.( کلینیک دندانپزشکی دیجیتال دکتر زمانی, ونیر کامپوزیت در اقدسیه )
ونیرهای کامپوزیت غیر مستقیم
- تفاوت اصلی بین ونیرهای کامپوزیت مستقیم و غیرمستقیم، در روند استفاده از آنها است و نه ماده اصلی مورد استفاده.
- در این روش، دندان‌ها به روشی مشابه ونیرهای کامپوزیت مستقیم آماده می‌شوند، اما ونیرها به طور غیر مستقیم یعنی خارج از دهان بیمار در مطب دندانپزشکی یا لابراتوار دندانپزشکی ساخته می‌شوند.
- تا زمان ساخت ونیرهای غیرمستقیم، یک دست روکش موقت دریافت خواهید کرد. در ویزیت بعدی، ونیرهای کامپوزیت غیرمستقیم با یک لایه چسب بر روی دندان‌های شما قرار می‌گیرند.
روش انجام ونیر کامپوزیت دندان
- روند انجام ونیر کامپوزیتی دندان با تمیز کردن حرفه‌ای دندان‌ها برای از بین بردن رسوبات پلاک یا تارتار که ممکن است روی دندان یا زیر خط لثه‌تان داشته باشید، آغاز می‌شود.
- اکنون دندانپزشک با آماده‌سازی دندان‌ها، مراحل انجام ونیر کامپوزیتی دندان‌ها را آغاز می‌کند. برای این کار باید یک لایه بسیار نازک از مینای دندان جهت اصلاح فرم یا از بین رفتن لایه مینای دندان لکه زده، تراشیده شود.
- در برخی موارد، برداشتن لایه‌ای از مینای دندان ممکن است به هیچ وجه لازم نباشد. تا این مرحله، روند کار برای ونیر مستقیم و غیرمستقیم یکسان است.
- برای ونیرهای مستقیم، در مرحله‌ی بعدی دندانپزشک مینای دندان آماده شده را اچ می‌کند (استفاده از ژل اسیدی برای ایجاد سطح سخت و زبری بر روی مینای دندان) تا به افزایش چسبندگی روکش به دندان کمک کند. مرحله بعدی استفاده از چسب بر روی دندان است تا رزین کامپوزیت بتواند به خوبی بر سطح چسبیده شود.
- بعد از آن، لایه‌های نازکی از رزین کامپوزیت به دندان آماده شده اضافه می‌شود. دندانپزشک رنگی را برای رزین کامپوزیت را انتخاب می‌کند تا با رنگ دندان‌های دیگر شما مطابقت داشته باشد. رنگ‌های مختلفی از رزین کامپوزیت را می‌توان مخلوط کرد تا طبیعی‌تر به نظر برسد. رزین کامپوزیت با استفاده از نور مخصوصی سخت می‌شود.
- برای ونیرهای کامپوزیتی غیرمستقیم، پس از آماده‌سازی دندان‌ها، دندانپزشک قالبی از دندان‌های آماده شده را تهیه می‌کند. روکش‌های غیر مستقیم اکنون در خارج از دهان به صورت سفارشی ساخته می‌شوند. پس از ساخت ونیرها، دندانپزشک دندان‌ها را اچ کرده و قبل از قرار دادن روکش، از مواد ای بر روی دندان‌ها استفاده می‌کند.
- این کار برای ثابت ماندن ونیر در محل انجام می‌شود. سپس روکش‌ها روی دندان‌ها قرار می‌گیرند و برای سفت شدن چسب و چسبیده شدن روکش‌ها بر روی دندان‌ها از نور مخصوص استفاده می‌شود. دندانپزشک مقدار اضافی روکش‌ها را تمیز کرده و پرداخت می‌کند. بیشتر افراد در طول کل مراحل نیازی به بی‌حس شدن دندان ندارند؛ اما در صورت نیاز، ابتدا دندان‌ها قبل از شروع فرآیند بی‌حس می‌شوند.
معایب و عوارض کامپوزیت ونیر چیست ؟
مزایا ونیرکامپوزیت
- روکش کامپوزیت دارای قیمت مناسب برای تمامی افراد ب.ده که شخصی با در نظر گرفتن شرایط مالی خود قادر به انجام ونیر دندانی است
- این روش برای شما کمترین اتلاف وقت را دارد زیرا دکتر در مدت زمان بسیار کوتاهی مثلا یک جلسه می تواند کار کامپوزیت دندان شما را به اتمام برساند.
- در این روش درمان شما بدون هیجگونه خون ریزی و بیهوشی انجام می شود و دکتر دندانپزشک به راحتی روکش راب ر روی دندان شما می گذارد.
- یکی از نکات مثبت روکش دندان می شود به این موضوع اشاره کرد که در این روش دندانپزشکی کوچک ترین صدمه ای به عاج، ریشه و مینای دندان نمی رسد و روکش دندانی با کمتین تغییر در ساختار اصلی دندان اعمال می شود.
- نیازی به نگرانی در مورد این موضوع که شاید لایه از دندان جدا شد و یا مشکلاتی نظیر این پیش آمد به هیچ عنوان نداشته باشید زیرا دکتر بهترین مواد را برای شما استفاده می کند و در صورت بروز کوچک ترین مشکلی با مراجعه به دندانپزشک قابل رفع می باشد در کل می توان گفت قابلیت ترمیم و تعویض دارد.
( کلینیک دندانپزشکی دیجیتال دکتر زمانی, ونیر کامپوزیت در اقدسیه )
معایب ونیرکامپوزیت
- موادی که برای ساخت کامپوزیت استفاده می شود که رزین نام دارد استحکام بسیار کمتری در مقابل آمالگام و سرامیک دارد و همین موضوع این احتمال را ایجاد می کند که ممکن است در صورتوارد کردن فشار بر روی دندان ها، بشکند.
- افرادی که کامپوزیت دندان انجام می دهند باید حتما بهداشت دهان و دندان را رعایت کنند تا مبادا دچار پوسیدگی دندان بشوند. لذا برخی ار کسانی که کامپوزیت ونر انجام داده اند دچار پوسیدگی دندان می شوند.
- از آنجایی که کامپوزیت برای زیبایی دندان استفاده می شود و افراد دوست دارند دندان هایشان همیشه سفید باشد، یکی از معایب کامپوزیت می توان به این موضوع اشاره کرد که دندان ها تغییر رنگ داده و زرد شود برای درمان این مشکل نیز لازم است سالی یک یا دوبار توسط پزشک پولیش کاری کنید.
- ممکن است با انجام کامپوزیت فرد دچار حساسیت نسبت به گرما یا سرما شود و این حساسیت به مدت یک یا چند ماه به طول بی انجامد.
- رایج ترین عوارض کامپوزیت دندان می توان به التهاب و ورم لثه اشاره کرد که لازم به ذکر است هیچ جای نگرانی نیست و با مراجعه به دکتر قابل درمان می باشد.
- این روش روکش دندانی که موجب تغییر شکل و ساز دندان ها می شود در برخی موارد ممکن است که موجب عدم تطبیق دندان ها هنگام غذا خوردن و خندیدن شود.
عوارض کامپوزیت دندان چیست ؟
شکستگی در کامپوزیت
همان طور که می دانید برای ساخت کامپوزیت دندانی از ماده ای به نام رزین استفاده می کنند که این ماده استحکام کمتری نسبت به مواد دیگر مانند آمالگام و سرامیک دارد و گاهی ممکن است بر اثر فشار های وارد شده بر آن دچار شکستگی شود.
زرد شدن کامپوزیت
از دیگر عوارض کامپوزیت دندان می توان به زرد شدن و تغییر رنگ آن اشاره کرد. با توجه به این که یکی از موارد استفاده از کامپوزیت ها جنبه زیبایی آن می باشد زرد شدن و تغییر رنگ آن می تواند آزاردهنده باشد. به همین جهت لازم است سالی یک یا دو بار کامپوزیت ها توسط پزشک پولیش کاری شوند تا رنگ اصلی آن برگردد.
پوسیدگی دندان
یکی از مهم ترین موارد عوارض کامپوزیت دندان که اکثر بیماران به آن دچار می شوند، پوسیدگی دندان ها می باشد. معمولا افرادی که از کامپوزیت دندانی استفاده می کنند باید به طور سفت و سخت بهداشت دهان و دندان خود را رعایت کنند چرا که در غیر این صورت دچار پوسیدگی خواهد شد.
( کلینیک دندانپزشکی دیجیتال دکتر زمانی, ونیر کامپوزیت در اقدسیه )
حساسیت در دندان ها
استفاده از کامپوزیت گاهی باعث می شود که فرد دچار حساسیت نسبت به گرما و سرما شود و این حساسیت در برخی مواقع ممکن است تا یک ماه و حتی بیشتر این حساسیت باقی بماند.
عدم تطبیق دندان ها
با توجه به این که در کامپوزیت دندان کاری که انجام می گیرد اصلاح شکل و سایز دندان ها می باشد گاهی ممکن است ناراحتی هایی به دلیل عدم تطبیق دندان ها با یکدیگر به وجود آید که این موضوع می تواند ناراحتی هایی را برای بیمار به هنگام صحبت کردن، خندیدن، غذا خوردن و … به وجود آورد.
التهاب و تورم لثه
تورم لثه یکی از شایع ترین عوارض کامپوزیت دندان می باشد که به دلیل نوع فعالیت های انجام شده در این روش می باشد. البته این موضوع نگرانی خاصی ندارد وبا مراجعه به پزشک به راحتی می توان آن را درمان کرد.
مقایسه کامپوزیت دندان و بلیچینگ دندان
کامپوزیت یا بلیچینگ، هر دو با هدف زیباتر شدن دندان‌ها انجام می شوند اما به طور کلی با هم متفاوتند. زمانی که رنگ دندان تغییر می کند و یا خراب و پوسیده می شود، دندان پزشک ابتدا بخش پوسیده را حذف کرده و سپس دندان را پر می کند و سطح دندان طی مراحلی با کامپوزیت دندان پوشیده می شود. در بلیچینگ دندان، سطح دندان هایی که دچار زردی یا بدرنگی شده اند چند درجه روشن تر می شود. در این روش که بهتر است توسط متخصص دندان پزشکی انجام شود و نه توسط سالن های زیبایی یا خود فرد، از ژل مخصوص سفید کردن دندان ها استفاده می شود.( کلینیک دندانپزشکی دیجیتال دکتر زمانی, ونیر کامپوزیت در اقدسیه )
برای دندان هایی روشن تر و نتایج بهتر از روش های سفید کردن دندان می توان از ترکیب این دو روش بهره برد. در صورتی که می خواهید کامپوزیت دندانی انجام دهید دندان پزشک ممکن است به شما توصیه کند تا قبل از انجام کامپوزیت ابتدا بلیچینگ دندان انجام دهید. بعد از بلیجینگ، کامپوزیت متناسب با رنگ دندان ها می تواند صورت گیرد. وقتی کامپوزیت انتخابی روی دندان ها قرار داده شد دیگر نمی توان رنگ آن را تغییر داد.
مقایسه لمینت دندان و کامپوزیت دندان
لمینت سرامیکی پوسته نازکی از جنس پرسلن (نوعی سرامیک) است که منطبق با دندان فرد در آزمایشگاه ساخته، و روی سطح خارجی دندان کار گذاشته می‌شود. شفافیت لمینت‌های سرامیکی به این نوع روکش‌ها جلوه‌ای کاملا طبیعی می‌بخشد.
کامپوزیت ونیر رزین سفید مهندسی شده‌ای است که به طور مستقیم روی سطح خارجی دندان قرار می‌گیرد. رنگ رزین به کار رفته کاملاً شبیه رنگ دندان است و ظاهری طبیعی دارد.
لمینت سرامیکی در مقایسه با کامپوزیت ونیر فضای بزرگتری را پر می‌کند. بنابراین در همه مواردی که دندانپزشک استفاده از روکش را تایید می‌کند، از نقایص جزئی تا شدید، می‌توان از آن استفاده کرد. در صورتی که لمینت سرامیکی روی دندان های دو ردیف بالایی و پایینی به کار رفته باشد، دیگر حتی نیاز به سفید کردن دندان هم نیست. برخلاف لمینت، کامپوزیت ونیر قادر به پر‌کردن فضاهای وسیع نیست و اگر فاصله بین دندان ها زیاد باشد، طول آنها خیلی کوتاه باشد، یا بخش بزرگی از دندان شکاف خورده یا شکسته باشد، نمی‌توان از آن استفاده کرد. کامپوزیت ونیر معمولا در موارد زیبایی جزئی نظیر ترک‌های کوچک، تغییر رنگ دندان‌ها، یا انطباق نداشتن جزئی دندان‌ها به کار برد.
( کلینیک دندانپزشکی دیجیتال دکتر زمانی, ونیر کامپوزیت در اقدسیه )
مقایسه‌ی ونیر کامپوزیت در مقابل پرسلن یا لمینت
- دوام و ماندگاری – ماندگاری ونیرهای کامپوزیت دندان حدود 5 سال است که این مدت کمتر از لمینت دندان است. لمینت دندان که ونیرهای پرسلنی دندان هستند، به دلیل موادی که در آنها استفاده می‌شود، از دوام و استحکام بیشتری برخوردار هستند؛ بنابراین، ونیرهای کامپوزیت دندان باید بیشتر از ونیرهای پرسلنی یا لمینت دندان جایگزین شوند.
- هزینه – هزینه تهیه ونیرهای کامپوزیت دندان کمتر از لمینت های دندان است. لمینت دندان گران‌تر است زیرا برای ساخت لمینت دندان در لابراتوار دندان‌سازی نیاز به یک سرامیست ماهر دارد.
- لکه زدن و تغییر رنگ – ونیر کامپوزیت دندان ممکن است بر اثر سیگار کشیدن و نوشیدنی‌هایی مانند چای، قهوه، نوشابه، ادویه‌جات و سایر غذاهایی که رنگ تیره دارند لکه‌دار شود، برخلاف ونیرهای لمینت دندان که این‌گونه نیستند. اگرچه، لکه زدن و تغییر رنگ ونیرهای کامپوزیتی دندان هم در مدت زمان طولانی اتفاق می افتد.
- قابلیت ترمیم- اگر لمینت دندان شکسته یا لب پر شود، ترمیم آنها امکان‌پذیر نیست بلکه باید جایگزین شوند، درحالی‌که ونیرهای کامپوزیت را می‌توان در یک جلسه دندانپزشکی ترمیم کرد.
- تعداد جلسات مورد نیاز – از آنجا که لمینت های دندان در یک لابراتوار دندان‌سازی ساخته می‌شوند، برای انجام مراحل آن 2-3 بار مراجعه لازم است. درحالی‌که ونیر کامپوزیت توسط دندانپزشک در یک روز ساخته می‌شود.
- شکل ظاهری – ونیرهای پرسلنی یا لمینت دارای کیفیتی شفاف و شبیه مینای دندان هستند، به همین دلیل برخی بر این باورند که روکش‌های لمینت دندان زیبایی طبیعی دارند و به دندان شبیه‌تر هستند.
ونیرهای کامپوزیت دندان تا چه مدت دوام دارند؟
ونیرهای کامپوزیتی دندان مقاوم و بادوام بوده و در صورت خوب مراقبت کردن از آنها، می‌توانند به طور متوسط 5 تا 7 سال دوام داشته باشند. اگر پس از مدت زمانی لکه‌دار یا آسیب دیده شوند، باید این ونیرها را تعویض کرد.
با این حال، اگر مراقبت‌های کافی انجام شود و ویزیت‌های دندانپزشکی را برای ارزیابی وضعیت ونیرها به طور منظم انجام دهیم، عمر ونیرهای کامپوزیت می‌تواند به بیش از 7 سال برسد.
رعایت اصول بهداشت دهان و دندان و مسواک زدن با استفاده از خمیردندان‌های غیر ساینده و پرهیز از عادت گاز گرفتن اجسام سخت بسیار مهم است. اگر از مصرف نوشیدنی‌هایی مانند چای، قهوه و نوشابه‌های رنگی جلوگیری شود، می‌توان ونیرهای کامپوزیت دندان را برای مدت بیشتری حفظ کرد.